Huh?? Wat zegt ze nu?!
Yep.. ik weet dat je dit altijd ‘geleerd’ hebt en dat het vaak gecommuniceerd wordt, maar er is niet zoiets als een ‘vluchtdier’…
Nee echt.. google maar. Als je op flight animal googelt krijg je info over dieren die kunnen vliegen…. én paarden.
Ik kwam toevallig op een oude video van Epona.TV die ik toch even met je wil delen hier.
Deze video gaat over de term ‘vluchtdier’ en reactief zijn en hoe dit niet natuurlijk is voor paarden maar een gevolg van het trainen en houden van paarden. In de natuur is een paard van nature nieuwsgierig en onderzoekend… geen dier wat bij het minste of geringste op de loop gaat.
Dit verhaal (luister goed naar zijn uitleg, misschien wat lastig te volgen door z’n accent maar de moeite waard) sluit naadloos aan bij de uitleg die ik heel vaak tijdens een adviesgesprek of consult geef over ‘standje vluchten’.
Dat standje hoort namelijk niet chronisch aan te staan of heel vaak aan te gaan. In het wild hoef je als paard niet wekelijks voor een bergleeuw te vluchten (en moet je dat wel dan is dat rede voor verhuizen naar een andere leefomgeving) laat staan dat ze dagelijks een vluchtreactie moeten hebben. Precies wat Dr. De Giorgio hier ook aan geeft. Een paard is een cognitief wezen, geen wezen wat op elke prikkel met vluchten reageert.
Maar in onze gedomesticeerde omgeving staan paarden alleen door wat wij met ze doen vaak al een beetje ‘aan’ als het gaat om ‘standje vluchten’ ofwel ‘chronische stress’. Het niet ‘paard specifiek’ houden, het getraind en gereden worden – wat volgens de uitleg van Dr. De Giorgio dus op zichzelf al die reactiviteit kweekt en in stand houdt – en het samen leven met paarden waar je zelf nooit voor zou kiezen zijn voorbeelden van dingen die stress-verhogend en dus reactiviteit-verhogend werken (en dan hebben we het nog niet over negatieve ervaringen als trauma, onterecht straffen en/of overvraagd zijn gehad).
Kapotte schakelaar
En dat is dus een dubbel probleem… Standje vluchten zorgt o.a. voor hogere ontstekingsgevoeligheid, meer glucose in het bloed (en dit stuk kan op termijn zelfs insuline resistentie veroorzaken!) en een immuunsysteem wat onder druk komt (check mijn blog van vorig jaar over de gevolgen van stress).
Maar… als ‘standje vluchten’ altijd een klein beetje aan staat, staat standje ‘spijsverteren’ altijd een klein beetje uit! Dat is de wisseling tussen het orthosympathisch (standje vluchten) en parasympatisch (standje spijsverteren) zenuwstelsel. Zie het als een ‘aan/uit’ schakelaar die net niet helemaal aan of uit staat. En als je spijsvertering het niet lekker doet, veroorzaakt dat op zichzelf ook weer minder weerstand en meer klachten.
Het een houdt het nader in stand
De klachten die je paard heeft worden op die manier dus van twee kanten ‘gevoed’. Het probleem is dat je dat niet meer zo makkelijk terug draait want het gaat over hormoonstelsels waar de negatieve terugkoppeling van ontregeld is geraakt. Het systeem waardoor een paard normaal gesproken na een vlucht-reactie weer kan ‘landen’ en weer over kan gaan tot de orde van de dag, werkt niet meer voldoende…En dat is precies de rede waarom klachten door stofwisselingsproblemen vaak niet opgelost worden door alleen voeding aanpassen, supplementen voeren en/of kruidenkuren geven. Je kunt het probleem er misschien mee managen, maar stop met de supplementen of kruiden en de kans dat je paard binnen afzienbare tijd terug valt is groot.
Logisch, want daar ligt de oorzaak van de klachten niet. Verstoorde darmflora, een lever die z’n werk niet meer goed kan doen, afvalstoffen die niet meer goed afgevoerd worden of simpelweg te veel zijn… het zijn symptomen… geen oorzaak.
Die oorzaak ligt elders en die blijkt bij de paarden die ik in mijn praktijk krijg regelmatig te liggen in dat overspannen vluchtsysteem wat we bij ons paard aan zetten of in het verleden door anderen is aangezet en wat niet meer vanzelf uit gaat. En omdat het om een ontregeld hormonaal systeem gaat wat zichzelf in stand houdt, helpt het wegnemen van de stressfactor ook niet.
Paarden kunnen daardoor nu nog steeds klachten hebben door oorzaken die in het verleden speelden maar al weg genomen zijn.
Binky
Een mooi voorbeeld hiervan is Shetlander Binky van een klant van mij. Binky kwam bij mij omdat hij al zolang zijn eigenaren hem hadden (toen al zo’n jaar of 5) last van mestwater had en ook niet een klein beetje.
Binky had voor hij bij z’n huidige eigenaren kwam een leven gehad wat op z’n zachtst gezegd ‘niet zo leuk’ was. Ze kochten hem behoorlijk mager door verkeerd voerbeleid en verwaarlozing en met de mededeling dat hij af en toe ‘maar even goed aangepakt moest worden’….
Deze eigenaren zijn gelijk in de materie van ‘goed voeren’ gedoken en hadden van het begin af aan de voeding van Binky al echt netjes op orde, kwalitatief goed hooi, geanalyseerd suikerarm, schimmelvrij, goede balancer er naast en ze hadden tegen de tijd dat ik er bij kwam ook al zo’n beetje elk supplement en door professionals geadviseerde kruidenkuren en middelen die er te vinden waren gevoerd. Hij woont op een mini-paddock paradise met een lief maatje, ze wandelden veel en doen aan clickertrainig… er was maar weinig waar ik nog op kon adviseren want ze deden gewoon alles wat een pony maar kan wensen.
Maar echt goed ging het niet met hem. Het was een boze magere pony die zo zwak was dat hij niet kon galopperen en bij een kort bochtje in stap of draf al z’n balans verloor. Ik begon met de behandeling op dat fysieke stuk. Ergens in de voedselopname ging wat mis en dat lag niet aan wat hij gevoerd kreeg… Hij kon het simpelweg niet opnemen en dat is wel serieus dus dat heeft dan prioriteit in de behandeling.
Al snel kon hij de bocht om zonder z’n balans te verliezen en ik kreeg een blij mailtje toen hij gegaloppeerd en gebokt had in de paddock.
Maar optimaal was het nog niet, hij bleef boos, mat, snel moe en het mestwater bleef…
Na enige tijd ben ik me met de behandeling gaan richten op het mentale stuk. Zijn verleden en wat dat mentaal met hem gedaan had. Zodra ik hiermee begon ging hij met sprongen vooruit.
Hij werd minder boos, werd benaderbaarder, ondernemender en tadaaa… na ruim 5 jaar van alles proberen verdween het mestwater en kreeg hij in plaats van slappe mest mooie vijgen.
Omdat het bij hem heel lang uit balans is geweest en hij mentaal echt nog wat stappen kan maken, heeft hij op dat vlak nog steeds ondersteuning nodig, maar hij is inmiddels een fysiek fitte en meestal blije pony die mag zijn wie hij is en daardoor steeds minder vaak terug hoeft te vallen in zijn ‘aanval is de beste verdediging’-gedrag. Hij kan zijn voeding goed opnemen en zijn darmen doen wat ze moeten doen. Soms wisselt het nog wat qua mest maar hij komt niet meer in de buurt van hoe het was en hij kan de vooruitgang steeds beter zelf vast houden.
Staat jouw paard altijd een beetje aan?
Heb je het idee dat bij jouw paard ‘standje vluchten’ ook wel eens een beetje aan zou kunnen staan en wil je graag dat ik daar eens met je naar kijk?
Klik dan op onderstaande knop, vul het formuliertje in en dan maken we een afspraak voor een gratis adviesgesprek.